متاورس مفهومی از به دنیای بههمپیوسته، آنلاین و سهبعدیای است که از فضاهای مجازی مختلف و چندگانه تشکیل شده است. میتوان به عنوان اینترنت در زمان آینده به آن نگاه کرد. متاورس کاربران را قادر میسازد که کار کنند، همدیگر را ببینند، بازی کنند و در این فضاهای سهبعدی با یکدیگر رابطه اجتماعی برقرار کنند.
متاورس به صورت تمام و کمال وجود ندارد ولی برخی پلتفرمها هستند که المانهای شبه متاورس دارند. در حال حاضر بازیهای ویدیویی در بخش فروش ویژه بسیار شبیه متاورس عمل میکنند. توسعهدهندگان با استقبال از فعالیتهای بازیمحور و ایجاد اقتصاد مجازی، مرزهای تعریف بازی را فراتر بردهاند.
اگرچه متاورس به ارزهای دیجیتال نیازی ندارد اما میتواند از آنها بهره وافر ببرد. ارزهای دیجیتال امکان ایجاد اقتصاد دیجیتالی با انواع مختلف توکنهای کاربردی و کلکسیونهای مجازی یا همان NFTها را فراهم میکنند. متاورس همچنین از کیف پولهای ارز دیجیتال مانند تراست ولت و متاماسک بهره میبرد. فناوری بلاکچین نیز میتواند یک نظام حکومتی شفاف و قابل اعتمادی را ارائه دهد.
اپلیکیشنهای بلاکچین شبه متاورس هماکنون وجود دارند و مردم میتوانند از آنها کسب درآمد کنند. اکسی اینفینیتی یک بازی پولساز است که بسیاری از کابران برای رسیدن به پول و درآمد آن را بازی میکنند. سکوند لایو و دیسنترالند دو بازی دیگری هستند که در نتیجه پیوستن موفقیتآمیز دنیای بلاکچین و اپلیکیشنهای مجازی ساختهشدند.
وقتی به آینده نگاه کنید، غولهای فناوری همه چیز را در دست خواهند گرفت. با این حال جنبههای تمرکززدایی صنعت بلاکچین راه را برای ورود بازیکنان مبتدی نیز هموار میسازد.
مقدمه
پیوند میان دنیای حقیقی، مجازی و فیزیکی محکم و محکمتر شدهاست. دستگاههایی که ما برای کارهای روزمره از آنها استفاده میکنیم تقریباً همه چیز را با لمس یک دکمه در دسترس ما قرار میدهند. اکوسیستمهای ارز دیجیتال از این دایره خارج نیستند.NFTها، بازیهای بلاکچین و پرداختیهای رمزارزی دیگر فقط به خورههای کریپتو محدود نیستند. امروزه همه اینها از طریق متاورس در حال توسعه، به آسانی در دسترس هستند.
تعریف متاورس چیست؟
متاورس مفهومی است که به یک دنیای آنلاین، سهبعدی و مجازی اشاره دارد که ارتباط همهجانبه کاربران را فراهم میکند. متاورس پلتفرمهای چندوظیفهای را به یکدیگر مرتبط میسازد. این پلتفرمها مانند شبکه اینترنت دارای وبسایتهای متعددی هستند که با یک مرورگر میتوان به آنها دسترسی پیدا کرد.
این واژه مفهومی در رمان علمی-تخیلی سقوط برف نوشته نیل استیفانسون توسعه پیدا کرد. اگرچه در زمانهایی متاورس یک مفهوم تخیلی بوده است، اکنون به نظر میرسد که در آینده به واقعیت تبدیل شود.
اگر هر کاربر در نقش هر شخصیت یا آواتار بازی کند، متاورس بیشتر و بیشتر به واقعیت نزدیک میشود. برای مثال شما میتوانید با هدست حقیقت مجازی آکلیوس در دفتر مجازی خود یک جلسه نسبتاً واقعی برگزار کنید؛ در اوقات فراغتتان یک بازی مبتنی بر بلاکچین بازی کنید و دارایی و ارزهای خود را سبدگردانی کنید که انجام همه اینها در متاورس امکانپذیر است.
همین حالا هم می توانید برخی از جنبه های متاورس را در دنیای بازیهای ویدیویی مجازی موجود مشاهده کنید. بازیهایی مثل سکوندلایف و فورتنایت و یا راهکاریهای مرتبط با روابط اجتماعی-کاری مانند Gather.town، عناصر متعددی از زندگی ما را دنیای آنلاین بههمدیگر پیوند میزنند. اگرچه این اپلیکیشنها متاورس نیستند و فقط به نوعی شبیه آن هستند. هنوز متاورسی در کار نیست.
علاوه بر پشتیبانی از بازی و رسانههای اجتماعی، متاورس میان فضاهای اقتصادی، هویت دیجیتالی، سازمانهای خودگردان و غیرمتمرکز و اپلیکیشنهای دیگر ارتباط برقرار میکند. امروزه حتی اضافه شدن کاربران و صاحبان ارز و دیگر داراییهای با ارزش هم در به وجود آمدن یک متاورس منجسم و واحد کمک میکنند. همه این عوامل تأثیر بالقوهای در قدرت گرفتن این فناوری در آینده خواهند داشت.
بازیهای ویدیویی چه ارتباطی با متاورس دارند؟
در عصر حاضر، بازیهای ویدیویی به واسطه تمرکزشان روی واقعیت مجازی سهبعدی بسیار شبیه به متاورس هستند. اگرچه این فقط به خاطر سهبعدی بودنشان نیست. بازیهای ویدیویی خدمات و ویژگیهایی ارائه میدهند که در بسیاری از کارهای روزمره به کار میآیند. بازی روبلکس حتی رخدادهای مجازی مثل کنسرت و دورهمی برگزار میکند. بازیکنان دیگر فقط بازی را انجام نمیدهند؛ بلکه از این فضای سایبری برای انجام فعالیتهای دیگرشان استفاده میکنند. برای مثال، در بازی فورتنایت با چند بازیکن، 3/12 میلیون بازیکن در تور موسیقی بازیگونه مجازی موسوم به تراویس اسکات شرکت میکنند.
چگونه متاورس و ارز دیجیتال با یکدیگر همکاری میکنند؟
بازی کردن جنبه سه بعدی متاورس را فراهم میکند؛ اما تمام چیزهایی را که در دنیای مجازی به آن نیاز است تا تمام جنبههای زندگی پوشش داده شود، در بر نمیگیرد. رمزنگاری، بخشهای کلیدی و ضروری مانند احراز مالکیت دیجیتالی، انتقال دارایی، ساماندهی و دسترسی را ارائه میدهد. اما معنای همه اینها دقیقاً چیست؟
در آینده اگر قرار باشد کار کنیم، روابط اجتماعی با یکدیگر داشته باشیم و حتی بهصورت مجازی کالایی بخریم، به یک شیوه امن برای ادعای مالکیت خود نیاز داریم. همینطور در انتقال این کالاها یا پول در متاورس به امنیت نیاز داریم. در آخر، اگر قرار باشد متاورس بخش بزرگی از زندگی ما را به خود اختصاص دهد، ما هم در تصمیمگیریهایی که در آن صورت میگیرد میخواهیم سهیم باشیم.
بعضی از بازیهای ویدیویی دارای یک سری راهحلهای پایه هستند؛ اما بسیاری از توسعهدهندگان رمزارز و بلاکچین را بهعنوان گزینه بهتر ترجیح میدهند. بلاکچین در هر حوزهای روشهای غیرمتمرکز و شفاف را به کار میگیرد، در مقابل بازی ویدیویی روشهای توسعهبخشی متمرکز دارد.
توسعهدهندگان بلاکچین از دنیای بازیهای ویدیویی نیز ایده میگیرند. بازیوارسازی در امور مالی غیر متمرکز و GameFi رایج است. به نظر میرسد دو دنیای بازی و بلاکچین در آینده شباهت هرچه بیشتر به یکدیگر پیدا میکنند و با هم یکی میشوند. آن دسته از جنبههای کلیدی که در بلاکچین و متاورس مشترک هستند:
- احراز هویت دیجیتالی: با داشتن یک کیف پول و امکان دسترسی به رمزهای شخصیتان، شما بیدرنگ میتوانید حق مالکیت خود را در هر فعالیت و امتیازی در بلاکچین ثبت کنید. مثلاً میتوانید از هر تراکنشی که در بلاکچین انجام میدهید رسید کامل تهیه کنید که عملاً قابل رسیدگی بودن آن را نشان میدهد. کیف پول روشی امن و مطمئن است برای ثبت هویت دیجیتالی و احراز مالکیت.
- گردآوری دیجیتالی: همانطور که میشود مالک هر چیزی را مشخص کرد، میشود اصل و معتبر بودن هر کالایی را نشان داد. و این در یک متاورس با هدف هماهنگسازی هرچه بیشتر بخشهای مختلف زندگی حقیقی اهمیت دارد. ما از طریق NFTها میتوانیم کالاهاییرا بسازیم که ۱۰۰٪ معتبر هستند و هرگز امکان ساختن نمونه آن وجود نداشته باشد. بلاکچین همچنین مالکیت اجناس فیزیکی را مشخص میکند.
- انتقال دارایی: متاورس به یک روش امن و مورد اعتماد کاربران برای انتقال دارایی نیاز دارد. ارزهای مبتنی بر بازی در بازیهای چندبازیکنه در مقایسه با رمزارزهای یک بلاکچین از امنیت کمتری برخوردار هستند. اگر کاربران در متاورس زمان زیادی صرف کنند و حتی پول هم به دست بیاورند، باز هم به ارزی مطمئن نیاز خواهند داشت.
- ساماندهی: برای همه کاربران مهم است که کاربر دیگر اصول معامله را رعایت کند. در زندگی حقیقی میتوانیم حق رایدهی در شرکتها را داشته باشیم و رهبران و دولتها را انتخاب کنیم. متاورس به روشهایی برای حکمرانی عادلانه نیاز خواهد داشت و بلاکچین هم در حال حاضر روشی اثباتشده در این زمینه است.
- دسترسی: هرکس در هر کجای جهان میتواند در بلاکچینهای عمومی یک کیف پول داشته باشد. مثل حساب بانکی نیست که نیاز باشد پولی واریز کنید یا هرگونه اطلاعات جزئی را وارد کنید. کیف پول در دسترسترین راه است برای مدیریت حساب و داشتن یک هویت آنلاین و دیجیتالی.
- قابلیت همکاری: فناوری بلاکچین پیوسته سازگاری خود را با پلتفرمهای دیگر افزایش میدهد. پروژههایی مانند پولکادات (DOT) و آوالانچ (AVAX) بلاکچینهای سفارشی میسازند که میتوانند با یکدیگر همکاری داشته باشند. یک متاورس باید با پروژههای ترکیبی همکاری داشته باشد و فناوری بلاکچین راهحلهایی برای آن ارائه میدهد.
وظیفه متاورس چیست؟
همانطور که اشاره شد، متاورس میخواهد فضایی بسازد که بشود در آنجا تمام کارهای روزمره را انجام داد. خیلی از مردم در خانههای خود کار میکنند، اما از طریق متاورس میتوان به یک دفترکار سهبعدی وارد شد و با همکاران خود در نقش یک آواتار ارتباط برقرار کرد. وقتی شغل شما با متاورس مرتبط باشد منبع درآمدی برای شما به وجود میآید؛ درآمدی مستقیم و قابل استفاده در خود متاورس. در واقع این مدل شغلها به شکلهای مشابهی وجود دارند.
مدلهای گیمفای و “بازی کن و پول به دست بیار” در همه جای جهان برای کاربران منبع درآمدی ثابت و دائمی هستند. این کسبوکارهای آنلاین نمایانگر واقعی اجرایی شدن متاورس در آینده هستند. همانطور که نشان دادهاند مردم به گذراندن وقت و پول درآوردن در دنیای مجازی مشتاق هستند. بازیهای “بازی کن و پول به دست بیاور” مثل اکسی اینفینیتی و “Gods Unchained” نه سهبعدی هستند و نه آواتاری دارند. اگرچه، اینها اجزای ضروری یک متاورس هستند تا بشود در محیط آنلاین و جهانی آن درآمد کسب کرد.
مثالهای متاورس:
اگرچه یک متاورس واحد و متصل وجود ندارد، پلتفرمها و پروژههای بیشماری شبیه به آن موجود است. عموماً، اینها با انافتیها و امکانات دیگر بلاکچین همکاری دارند. بیایید با هم سه تا از آنها را بررسی کنیم:
سکوندلایو
سکوندلایو یک محیط مجازی و سهبعدی است که در آن کاربران در نقش آواتارها بازی میکنند تا روابط اجتماعی برقرار کنند، آموزش ببینند و کار کنند. این پروژه یک بازار NFT هم دارد برای تبادل داراییهای قابل جمعآوری آن (collectible). در سپتامبر 2020، سکوندلایو به مناسبت یکسالگیاش میزبان Harvest Festival بایننس اسمارت چین بود. نمایشگاه مجازی “اکسپو” از پروژههای مختلفی در زمینه اکوسیستم بایننس اسمارت چین رونمایی کرد تا کاربران ببینند و با آنها ارتباط برقرار کنند.
اکسی ایفینیتی
اکسی اینفینیتی یک بازی “بازی کن و پول به دست بیار” است که برای کاربران کشورهای در حال توسعه یک منبع درآمد ثابت است. هر بازیکن با خریدن یا سه موجود با اسم “اکسی” یا از طریق هدیه گرفتن این موجودات، میتواند توکن SLP را واریز و برداشت کند. هرکس با معامله آن در بازار آزاد میتواند رمز ارز USD خود را یکباره از 200 دلار به 1000 دلار برساند و این امر به مدت زمان بازی و قیمت بازار بستگی دارد.
اگرچه اکسی اینفینیتی هیچ آواتار یا شخصیت سهبعدیای ندارد، اما برای کاربران کسبوکاری شبیه متاورس راه میاندازد. حتماً داستان معروف فیلیپینیها را شنیدهاید که کار تماموقت خود و عایدی آن را رها کردند و به این بازی روی آوردند.
دیسنترالند
دیسنترالند یک دنیای دیجیتالی و آنلاین است که میان جامعه و ارزهای دیجیتالی، NFTها و مستغلات مجازی ارتباط برقرار میکند. مهمتر از این، بازیکنان نقش فعالی در اداره پلتفرم دارند. مانند بازیهای دیگر بلاکچینی، NFTها برای عرضه آیتمهای پر زرق و برق به کار میروند. از آنها برای “LAND” (لند) هم استفاده میشود، لند، قطعه زمین 16 متر در 16 متر است که هر کاربر در بازی میتواند با ارز دیجیتال ” مانا” آن را خریداری کند. از ترکیب همه اینها مجموعهای موسوم به اقتصاد رمزنگاریشده پدید میآید.
آینده متاورس چگونه خواهد بود؟
فیسبوک یکی از پرسروصداترین رسانههایی است که طرفدار تشکیل یک متاورس واحد است. مطابق پروژه استیبل کوین Diem فیسبوک، هدف نهایی ساخت یک متاورس قدرتمند مبتنی بر کریپتو است. مارک زاکربرگ (Mark Zuckerberg) طرح خود را با صراحت بیان کردهاست. دراین طرح از یکی از پروژههای متاورس استفاده میشود و هدف آن پشتیبانی از کسبوکار در مناطق دوردست و بهبود بخشیدن امکانات مالی برای مردم کشورهای در حال توسعه است. فیسبوک یک راه ارتباطی و در بر دارنده شبکههای اجتماعی و پلتفرمهای ارز دیجیتال است که توانسته است همه اینها را در خود جای دهد. شرکتهای دیگری نیز در زمینه فناوری، قصد دارند یک متاورس تشکیل دهند. شرکتهایی مانند: مایکروسافت، اپل و گوگل.
وقتی هدف، یک متاورس وابسته به معاملات ارز دیجیتال باشد، به نظر میرسد قدم بعدی هماهنگی هرچه بیشتر بازارهای NFT و دنیاهای مجازی سه بعدی است. دارندگان NFT کالاهای خود را از هر نوعی که باشد در بازارهایی مثل “OpenSea” و “BakerySwap” میفروشند. هنوز پلتفرم سهبعدی مشخصی برای این کار وجود ندارد. در ابعاد وسیعتر، توسعهدهندگان متاورس میتوانند اپلیکیشنهای شبهمتاورسی بسازند که به جای فناورهای فوق پیشرفته، کاربران اصلی بیشتری را پشتیبانی کند.
کلام پایانی
اگرچه تشکیل یک متاورس واحد و منسجم کمی دور از ذهن به نظر میرسد، اما اقداماتی در این زمینه در حال پیشروی است. با وجود این، تشکیل متاورس در زمینه فناوری بلاکچین و ارز دیجیتال مفهومی علمی-تخیلی است. رسیدن به آن هنوز قطعی نیست. اما در این مدت میتوان با پیادهسازی پروژههای شبیه متاورس موجب پیوند هرچه بیشتر فناوری بلاکچین و زندگی روزمره خود شویم.