میانگین متحرک همگرایی و واگرایی (MACD) یک اندیکاتور از نوع نوسان‌گر است که به طور گسترده توسط معامله‌گران تحلیل تکنیکال (TA) استفاده می‌شود. مکدی یک ابزار پیروی از روند است که از میانگین متحرک برای تعیین حرکت سهام، ارز دیجیتال یا هر دارایی قابل معامله دیگر استفاده می‌کند.
اندیکاتور مکدی که در اواخر دهه ۱۹۷۰ توسط جرالد آپل (Gerald Appel) توسعه یافت، رویدادهای قیمت‌گذاری را که قبلاً رخ داده‌اند ردیابی می‌کند و بنابراین، در دسته‌ی اندیکاتورهای پس‌رو یا تاخیری قرار می گیرد (که سیگنال‌هایی را بر اساس داده‌ها یا پرایس اکشن‌های گذشته ارائه می‌دهند). MACD ممکن است برای اندازه‌گیری حرکت بازار و روندهای احتمالی قیمت مفید باشد و توسط بسیاری از معامله‌گران برای شناسایی نقاط ورود و خروج احتمالی استفاده می‌شود.
قبل از بررسی جزئی‌تر در مکانیسم‌های MACD، درک مفهوم میانگین متحرک مهم است. میانگین متحرک (MA) خطی است که میانگین مقدار داده‌های قبلی را در طول یک دوره‌ی از پیش تعریف شده نشان می‌دهد. در زمینه‌ی بازارهای مالی، میانگین‌های متحرک از محبوب‌ترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال (TA) هستند و می‌توان آن‌ها را به دو نوع مختلف میانگین‌های متحرک ساده (SMA) و میانگین متحرک نمایی (EMA) تقسیم کرد. در حالی که SMAها به همه‌ی ورودی‌های داده به یک اندازه وزن می‌دهند، EMAها اهمیت بیشتری به جدیدترین مقادیر داده (نقاط قیمت جدیدتر) می‌دهند.
MACD چگونه کار می‌کند؟
اندیکاتور MACD با کم کردن دو میانگین متحرک نمایی (EMA) برای ایجاد خط اصلی (MACD) به دست می‌آید که سپس برای محاسبه EMA دیگری که نشان‌دهنده‌ی خط سیگنال است، استفاده می‌شود.
علاوه بر این، هیستوگرام MACD نیز بر اساس اختلاف بین آن دو خط محاسبه می شود. هیستوگرام به همراه دو خط دیگر در بالا و پایین خط مرکزی که به خط صفر نیز معروف است در نوسان است.
بنابراین، اندیکاتور MACD از سه عنصر در حال حرکت در اطراف خط صفر تشکیل شده است:
- خط مکدی (1): به تعیین حرکت صعودی یا نزولی (روند بازار) کمک می‌کند. با تفریق دو میانگین متحرک نمایی (EMA) محاسبه می‌شود.
- خط سیگنال (2): یک EMA از خط مکدی (معمولا EMA نُه‌دوره‌ای). تجزیه و تحلیل ترکیبی خط سیگنال با خط MACD ممکن است در تشخیص بازگشت‌های احتمالی (تغییر روند) یا نقاط ورود و خروج مفید باشد.
- هیستوگرام (3): نمایش گرافیکی واگرایی و همگرایی خط MACD و خط سیگنال. به عبارت دیگر، هیستوگرام بر اساس اختلاف بین دو خط محاسبه می شود.
خط MACD
به طور کلی، میانگین‌های متحرک نمایی با توجه به قیمت‌های پایانی یک دارایی اندازه‌گیری می‌شوند و دوره‌های مورد استفاده برای محاسبه‌ی دو EMA معمولاً به صورت ۱۲دوره (سریع‌تر) و ۲۶دوره (کم‌تر) تنظیم می‌شوند. این دوره ممکن است به روش‌های مختلفی (دقیقه، ساعت، روز، هفته، ماه) پیکربندی شود، اما این مقاله بر تنظیمات روزانه تمرکز خواهد کرد. با این حال، اندیکاتور ممکن است برای تطبیق با استراتژی‌های مختلف معاملاتی سفارشی‌سازی شود.
با فرض بازه‌های زمانی استاندارد، خط MACD با کم کردن میانگین متحرک نمایی ۲۶روزه از میانگین متحرک نمایی ۱۲روزه محاسبه می‌شود.
MACD line = 12d EMA – 26d EMA
همان‌طور که گفته شد، خط MACD در بالا و پایین خط صفر نوسان می‌کند و این چیزی است که سیگنال تقاطع خط مرکزی را صادر می‌کند و به معامله گران می‌گوید که میانگین متحرک نمایی ۱۲ روزه و ۲۶روزه در حال تغییر موقعیت نسبی خود هستند.
خط سیگنال
به طور پیش‌فرض، خط سیگنال از EMA نُه‌روزه محاسبه می‌شود و به این ترتیب، بینش بیشتری در مورد حرکات قبلی آن ارائه می‌دهد.
Signal line = 9d EMA of MACD line
اگرچه همیشه این موارد دقیق نیستند، اما وقتی خط MACD و خط سیگنال هم‌دیگر را قطع می‌کنند، این رویدادها معمولاً به عنوان سیگنال‌های معکوس شدن روند در نظر گرفته می‌شوند، به خصوص زمانی که در انتهای نمودار MACD (بسیار بالاتر یا بسیار پایین‌تر از خط صفر) اتفاق بیفتند.
هیستوگرام MACD
هیستوگرام چیزی نیست جز ثبت بصری حرکات نسبی خط MACD و خط سیگنال که به سادگی با کم کردن یکی از دیگری محاسبه می‌شود:
MACD histogram = MACD line – signal line
به هر حال، به جای اضافه کردن یک خط دیگر، هیستوگرام از یک نمودار میله‌ای ساخته شده است که خواندن و تفسیر آن را از نظر بصری آسان‌تر می‌کند. توجه داشته باشید که نوارهای هیستوگرام هیچ ارتباطی با حجم معاملات ندارند.
تنظیمات MACD
همان‌طور که گفته شد، تنظیمات پیش‌فرض MACD بر اساس EMAهای ۱۲، ۲۶ و ۹دوره‌ای است (MACD (12, 26, 9)). با این حال، برخی از تحلیل‌گران و چارتیست ها، دوره‌ها را به عنوان ابزاری برای ایجاد اندیکاتوری حساس‌تر تغییر می‌دهند. به عنوان مثال، MACD (5, 35, 5) یکی از مواردی است که اغلب در بازارهای مالی سنتی همراه با بازه‌های زمانی طولانی‌تر، مانند نمودارهای هفتگی یا ماهانه استفاده می‌شود.
شایان ذکر است که به دلیل نوسانات بالای بازار ارزهای دیجیتال، افزایش حساسیت اندیکاتور MACD ممکن است خطرناک باشد زیرا احتمالاً منجر به سیگنال‌های نادرست و اطلاعات گمراه‌کننده‌ی بیشتر می‌شود.
نحوه خواندن نمودارهای MACD
همان‌طور که از نام آن پیداست، شاخص واگرایی میانگین متحرک روابط بین میانگین‌های متحرک را دنبال می‌کند و همبستگی بین دو خط را به صورت همگرا یا واگرا توصیف می‌کند. زمانی که خطوط به سمت یک‌دیگر جذب می‌شوند همگرا و هنگامی که از هم دور می‌شوند در واقع واگرا شده‌اند.
با این حال، سیگنال‌های معتبر MACD مربوط به مواردی هستند که به اصطلاح تقاطع نامیده می‌شوند و زمانی اتفاق می‌افتند که خط MACD از بالا یا پایین خط مرکزی (تقاطع‌های خط مرکزی)، یا بالا یا پایین خط سیگنال (تقاطع خط سیگنال) عبور کند.
به خاطر داشته باشید که تلاقی خط مرکزی و خط سیگنال ممکن است چندین بار اتفاق بیفتد و سیگنال‌های نادرست و پیچیده‌ی زیادی به ویژه در مورد دارایی‌های پرنوسان، مانند ارزهای دیجیتال تولید کند. بنابراین، نباید تنها به اندیکاتور MACD تکیه کرد.
تقاطع خط مرکزی
تقاطع خط مرکزی زمانی اتفاق می افتد که خط MACD در ناحیه‌ی مثبت یا منفی حرکت کند. هنگامی که از بالای خط مرکزی عبور می‌کند، مقدار MACD مثبت نشان می‌دهد که متحرک نمایی ۱۲روزه بیشتر از ۲۶روزه است. در مقابل، زمانی که خط MACD از زیر خط مرکزی عبور می‌کند، MACD منفی نشان داده می‌شود؛ به این معنی که میانگین ۲۶روزه بیشتر از ۱۲روزه است. به عبارت دیگر، یک خط MACD مثبت نشان‌دهنده‌ی حرکت صعودی قوی‌تر است. در حالی که یک خط منفی ممکن است نشان‌دهنده‌ی یک حرکت قوی‌تر به سمت پایین باشد.
تقاطع خط سیگنال
هنگامی که خط MACD از بالای خط سیگنال عبور می‌کند، معامله‌گران اغلب آن را به عنوان یک فرصت خرید بالقوه (نقطه ورود) و زمانی که خط MACD از زیر خط سیگنال عبور می کند، آن را یک فرصت فروش (نقطه خروج) در نظر می‌گیرند.
در حالی که سیگنال‌های تقاطع می‌توانند مفید باشند، اما همیشه هم قابل اعتماد نیستند. برای به حداقل رساندن خطرات، باید ببینید کجای نمودار قرار دارند. به عنوان مثال، اگر تقاطع نشان‌دهنده‌ی خرید باشد اما نشانگر خط MACD زیر خط مرکزی (منفی) باشد، شرایط بازار ممکن است همچنان نزولی در نظر گرفته شود. برعکس، اگر یک خط سیگنال یک نقطه‌ی فروش بالقوه را نشان دهد، اما نشانگر خط MACD مثبت (بالای خط صفر) باشد، شرایط بازار همچنان احتمالا صعودی است. در چنین سناریویی، پیروی از سیگنال فروش ممکن است ریسک بیشتری داشته باشد (با توجه به روند بزرگتر).
MACD و واگرایی قیمت
در کنار خط مرکزی و خط سیگنال، نمودارهای MACD ممکن است از طریق واگرایی بین نمودار و پرایس اکشن دارایی اطلاعات مفیدی را به تحلیل‌گر ارائه کنند.
به عنوان مثال، اگر پرایس اکشن در یک ارز دیجیتال منجر به تشکیل سقف‌های بالا شود، در حالی که MACD یک سقف پایین‌تر ایجاد کند، واگرایی نزولی خواهیم داشت که نشان می‌دهد علی‌رغم افزایش قیمت، حرکت صعودی (فشار خرید) به اندازه‌ی قبل قوی نیست. واگرایی‌های نزولی معمولاً به عنوان فرصت‌های فروش تعبیر می‌شوند چون قبل از معکوس شدن قیمت‌ها در نمودار دیده می‌شوند.
در سمت مقابل اگر در خط مکدی شاهد تشکیل دو کف صعودی باشیم و روی نموداری قیمت کف‌ها به صورت نزولی تشکیل شوند می‌توان این را به عنوان یک واگرایی صعودی در نظر گرفت. از این مسئله می‌فهمیم که علی‌رغم کاهش قیمت، فشار خرید زیاد است. واگرایی صعودی معمولا قبل از بازگشت قیمتی اتفاق می‌افتد. این مسئله با تشکیل یک کف کوتاه‌مدت در تغییر روند نزولی به صعودی خودش را نشان می‌دهد.
کلام پایانی
وقتی صحبت از تحلیل تکنیکال می‌شود، اسیلاتور مکدی یکی از مفیدترین ابزارهای موجود است. نه تنها به این دلیل که استفاده از آن نسبتاً آسان است، بلکه به این دلیل که در شناسایی روندها و حرکت بازار کاملاً مؤثر است.
با این حال، همانند دیگر اندیکاتور ها، MACD همیشه دقیق نبوده و ممکن است سیگنال‌های نادرست و گمراه‌کننده‌ی متعددی در زمان انجام معاملات در روندهای ضعیف یا در بازارهای ساید که در آن قیمت در یک رنج قیمتی خاص نوسان می‌کند ارائه دهد. در نتیجه، بسیاری از معامله گران از MACD با سایر اندیکاتورها مانند اندیکاتور RSI برای کاهش ریسک و تأیید بیشتر سیگنال‌ها استفاده می‌کنند.
